تاریخچه قهوه

نام قهوه از استانی به اسم کفا (Keffa) آمده است، جایی که دانه‌های قهوه را چوپانان اتیوپی در قرن ۶ کشف کردند. قهوه اولین بار به وسیله یک چوپان در کشور اتیوپی کشف شد. پس از آن کشور یمن اولین کشوری بود که دانه قهوه در آن کشت شد.

تمام گونه های قهوه از روناسیان می باشند. در واقع روناسیان زیر شاخه تمام گونه های قهوه است.

۲۱درجه بالای خط استوایی و ۲۱ درجه پایین خط استوایی (مناطق گرمسیر) مرغوبترین آب و هوای تولید قهوه را دارند.

 کشورهایی همچون یمن، اتیوپی، جامائیکا، اندونزی، مالزی، برزیل، ویتنام، هند، کنیا، هنوا، آرژانتین، مکزیک، سوماترا و تایلند شرایطکشت قهوه را دارند. دانه قهوه هایی که از غرب می آید مزه شکلات ، کارامل و وانیل را دارند. وقتی به شرق نزدیک می شویم مثل اتیوپی یا کنیا مزه دانه قهوه ها ظریف و همچون مزه مرکبات است و عطر آن همانند عطر گل است. وقتی پایین تر می رویم مزه ها قوی تر و خشن تر می شوند.

شکوفه قهوه همانند یاس می باشد و دانه قهوه برای شکوفا شدن نیاز به باران، آفتاب و رطوبت دارد.

 قهوه به دلیل خوص گوناگونی از قبیل انرژی بخشی، ضد افسردگی، چربی سوزی، پیشگیری از بیماری آلزایمر، کمک به هضم غذا و غیره تا اوایل قرن ۱۲ میلادی به عنوان یک نوع دارو به بیماران تجویز می شد.

 دانه قهوه بیشترین میزان مصرف آب را در گیاهان دارویی دارد.

دانه قهوه به ۲ نوع عربیکا و ربوستا تقسیم می شود.

عربیکا یک نوع دانه قهوه می باشد که اروپایی ها این نوع از دانه قهوه را از کشورهای عربی برای پرورش و کشت به کشور خود بردند و آن را عربیکا نامیدند. دانه عربیکا بیضی شکل بوده و در ارتفاعات بالاتر رشن می کند. تحمل ان در برابر آفات کمتر است و مقدار مصرف آب برای رشد آن بیشتر است. طعم عربیکا درصدی از ترشی دارد و رایحه آن بسیار مطلوب است و کافئین کمتری دارد. سطح دانه عربیکا کاملا صاف است.

روبوستا برای اولین بار در کشور ها آفریقایی کشف شد. شکل ظاهری این قهوه دانه گرد و طعم آن تلخ تر و دارای کافئین بیشتری است ولی در مقایسه با عربیکا رایحه کمتری دارد. روبوستا نسبت به آفات مقاوم تر و در ارتفاعات کمتر رشد می کند. سطح روبوستا دارای خمیدگی است.

از انواع دیگر گونه های قهوه میتوان از لیبریکا نام برد که دست نخورده ترین گونه قهوه می باشد.

موکا دانه ای است که در یمن کشت می شود و این نوع دانه قهوه دارای خصوصیتی با ته مزه کاکائو می باشد.

شاید همه ما دانه قهوه رست شده را دیده باشیم ولی اگر در یکی از کشورهای تولید قهوه زندگی و یا مسافرت نکرده باشیم، قادر به تشخیص درخت قهوه نباشیم. ارتفاع درخت قهوه تا ۳۰ فوت قابل رشد است. برگ های درخت قهوه مومی شکل و سبز تیره می باشند. دانه قهوه برای شکوفا شدن نیاز به باران، آفتاب و رطوبت دارد و شکوفه قهوه همانند یاس می باشد. دانه های قهوه پس از شکوفا شدن، در مقابل یکدیگر بر روی یک شاخه از درخت به رشد خود ادامه می دهند. چنانچه درخور نوسانات سخت آب و هوایی نشوند و از خاک غنی، بارش باران های مکرر و تابش خورشید بهره گیرند، بین ۲۰ تا ۳۰ سال قادر به رشد در طیف گسترده ای می باشند.

بنابراین در قرن ۱۳ اعجاز قهوه شناخته شد و در سراسر دنیای اسلام گسترش یافت و ۲۰۰۰ سال بعد به اروپا راه یافت و به عنوان یک نوشیدنی جدید در آنجا نیز معرفی شد. ۹۰ درصد قهوه تولیدی امروزه، قهوه عربی است که بهترین نوع آن است و بوی بسیار ملایمی دارد و کافئین آن زیاد نیست. قهوه اغلب در برزیل، یمن، اتیوپی، هند و آمریکای لاتین کاشته می‌شود. نوع دیگری از قهوه Robusta نام دارد که منشأ آن از آفریقاست، تلخ مزه بوده و کافئین این نوع قهوه ۵۰ درصد بیشتر از گونه دیگر است و یک سوم محصول جهانی قهوه را تشکیل می‌دهد. قهوه دارای انواع گوناگونی است که عبارتند از قهوه اصل (خشک شده و آسیاب شده) و قهوه فوری که از دانه‌هایی که به طور منجمد خشک شده‌اند (Freeze-Dried) تولید می‌شود.

لوئیجی لاوازا و سرآغاز داستان کمپانی لاوازا:

لوئیجی لاوازا (تولد۲۴ آپریل ۱۸۵۹-مرگ۱۶ آگوست ۱۹۴۹) یک تاجر ایتالیایی بود که در سال ۱۸۹۵ در شهر تورین ایتالیا کمپانی لاوازا را تاسیس کرد.داستان لاواتزا زمانی آغاز  شد که لوئیجی در سال ۱۸۹۵ یک مغازه خواروبار فروشی(به اصطلاع قهوه فروشی های امروز) کوچک را در پاسیا اولیویرا باز کرد که در یکی از قسمت های قدیمی بازار تورین (شمال ایتالیا) واقع می شد.قیمت خرید این مغازه ۲۶ هزار لیره که  چیزی معادل ۲۰ دلار امروزی (۷۰ هزار تومان ما)بود برای لوئیجی لاوازا آب خورد

در آن زمان بسیاری از خواروبار فروشی ها (قهوه فروشی ها) هم بصورت تولید کننده و هم بصورت خرده فروش فعالیت می کردند، بدین صورت که قهوه بصورت خام در اختیار خوار و بار فروشی ها قرار می گرفت و سپس بسته به تقاضا و ذائقه مشتریان بو داده می شد و سپس بلِند (ترکیب) صورت می گرفت و به مشتری عرضه میشد.

این مساله  توجه لوئیجی لاواتزا رو که استعداد خاصی در زمینه ترکیب و برشته کردن و همچنین تشخیص ذائقه مردم از خود نشان داده بود ؛ بزودی جلب کرد .که موجبات پیشرفت در زمینه ترکیب و روست قهوه را در ۲۰ سال آینده یعنی تا سال ۱۹۱۵ فراهم ساخت.

بعدها سه پسر لوئیجی بنام های (ماریو- پپ و پریکل) نیز به پدرشان ملحق شدند.

لاوازا تا زمان جنگ جهانی اول پیشرفت خوبی در زمینه تجارت قهوه از خود نشان داد و باعث شد در بازار منطقه بیشتر دیده شود

در سال ۱۹۲۷ تعدادی مغازه قهوه فروشی بصورت مدرن (جناب لاواتزا) اس.پ.آ آغاز به کار نمودند.

جنگ جهانی دوم پیامد های بدی برای کمپانی لاوازا  داشت چرا که در کشوری فعالیت می کرد که یکی از سردمداران جنگ و فاشیسم در دنیا بود:ایتالیای جناب موسولینی! تحریم های سنگین و قطع شدن رابطه با کشور های دیگر و محدود شدن واردات و صادرات و فعالیت در زمان جنگ!

بعد ازپایان جنگ جهانی دوم و پس از توقف اجباری این تجارت که ناشی از تحریم های سنگین اقتصادی سازمان ملل در زمینه ممنوعیت در واردات و صادرات قهوه بود –لاواتزا سرانجام به یکی از تخصصی ترین  و بزرگترین تولیدکنندگان در زمینه قهوه تبدیل شد.

خوشبختی و برکت به سمت لاوازا روی برگرداند.

جالب است بدانید در این زمان اولین لوگوی لاوازا طراحی شد و تولید قهوه لاوازا به ۱۰۰۰ تن در سال رسید.

بازنشستگی و مرگ لوئیجی لاوازا:

در سال ۱۹۳۶ لوئیجی لاوازا در ۷۷ سالگی خود را بازنشست کرد و کمپانی خود را به فرزندانش سپرد.

و ۱۳ سال بعد لوئیجی لاوازا(پدر کمپانی لاوازا) در سال ۱۹۴۹ و در سن ۹۰ سالگی در گذشت .

بعد از مرگ او خانواده اش تا به امروز نسل به نسل تمامی انرژی و توان خود را صرف توسعه در زمینه قهوه کرده اند که ادعا می شود در زمینه مارکتینگ قهوه (اسپرسو) در ایتالیا شرکت لاوازا (سرآمد) است و یا به قولی پادشاهی می کند.

در سال ۲۰۰۴ تخمین زده شد چیزی در حدود ۴۵ درصد از سهم کل بازار قهوه متعلق به لاوازا ست.همچنین در سال ۲۰۱۳ این شرکت بیش از ۲۷۰۰ کارمند و فروش سالیانه یک میلیارد و سیصد و چهل میلیون یوروئی داشت.

در سال ۱۹۷۹ کمپانی لاوازا به نام (لوئیجی لاواز) مرکز آموزشی تحقیقاتی در زمینه قهوه دائر کرد که به صورت تخصصی در زمینه روست(برشته کردن) بلند (ترکیب کردن) و توسعه در زمینه قهوه کرد که به شبکه ی گسترده ای از ۵۰ مرکز آموزشی قهوه بدل شده که سالیانه بیش از ۳۰٫۰۰۰ نفر دانش جو در آن شرکت می کنند.

همچنین در سال ۲۰۰۲ قهوه لاوازا تحت پروژه ای بنام “تیرا” فعالیت زیادی بر روی “بهترین کیفیت برای قهوه” برای مردم دنیا” انجام داد .قهوه لاوازا دارای شعبه های قهوه فروشی و کافی شاپ در ایتالیا و اروپا می باشد که به اسامی  (“Il Caffè di Roma” and “Espression”) مشهورند.

همچنین کمپانی لاوازا در بیش از ۹۰کشور دنیا حضوری پر رنگ دارد. کمپانی لاوازا هنوز هم مرکز فعالییت هایش در شهر تورین (شهری که در آن تاسیس شد) می باشد و توسط نسل چهارم خانواده لاوازا اداره می شود.

قهوه یکی از هدایای طبیعت است . واژه انگلیسی "کافی" (Coffee) از ریشۀ لاتین نام گیاهی از دستۀ Coffea گرفته شده که یک عضو از خانواده روبیاسئا (Rubiaceae) است. گیاهان کوفئا (Coffea) بسیار متعددند، اما گران قیمت ترین نوع آنها، کوفئا عربیکا (Coffea Arabica) است که سه چهارم تولید قهوۀ جهان را در بر می گیرد. محل رویش طبیعی آن، قله های آسیا، آفریقا، و آمریکاست. به هر حال از آنجایی که قهوۀ عربیکا به خصوص به گرما و رطوبت حساس است، بین ارتفاعات 900 و 2000 متر رشد می کند. هر چقدر ارتفاع محل رشد بیشتر باشد، دانۀ قهوۀ برشته شده کیفیت بهتری خواهد داشت.

در ابتدا، میوۀ گیاه آن به رنگ سبز است اما، بعد از گذشت هفت ماه که رسیده تر می شود، به رنگ قرمز جذابی در می آید که تقریباً یه گیلاس شبیه است. دما در مناطق گرمسیر (بین 15 و 25 درجۀ سانتی گراد) ثابت است.بنابراین، گیاه می تواند دایماً میوه بدهد و ، هر گاه باران می بارد، گل بدهد. از این رو، این گیاه در یک زمان، هم میوۀ رسیده و هم میوه کال دارد. دانۀ قهوه از یک گل سفید بسیار معطر و درست چند روز پس از شکوفه زدن به دست می آید.

اسپرسو را لوییجی بتزرا، صاحب یک شرکت تولیدی در سال 1903 اختراع کرد. ایدۀ او وارد کردن فشار به فرآیند دم کردن قهوه بود که زمان لازم برای دم کشیدن قهوه را کم می کرد. او نام دستگاه جدیدش را " دستگاه قهوۀ اسپرسو " گذاشت. اسپرسو در ایتالیایی به معنای "سریع" است.